Móðgandi myndbirtingar

Flest finnum við innra með okkur þann kjarna sannfæringar og lífsgilda, þá grundvallandi vitund siðgæðis og mannlegrar breytni sem við hvikum ekki frá. Arfur af hjörtum foreldra okkar, numið af visku meðbræðra okkar, ástargjöf til barnanna okkar. Sú lífsýn sem gefur lífinu gildi, sem réttlætir tilveru okkar og færir okkur skilning á því hver við erum.

Við mörkum okkur skil í huganum, drögum línu í sandi sálarinnar, og segjum hingað og ekki lengra. Yfir þessar línu fer ég ekki, handan þessara skila líð ég engum að vera. Við finnum hvert um sig þau mörk sem skipta okkur máli, sem skilgreina okkur og gefa okkur tilverurétt.
Engum skal því undra það þótt mönnum sárni þegar ráðist er að þessum grunngildum þeirra, þau hædd og lítilsvirt.

Andúð á ofbeldi
Sjálfsþekking eykst með aldrinum, maður áttar sig á kostum sínum og göllum og því sem skiptir mann máli þegar allt kemur til alls. Kjarni lífsgildanna styrkist og verður sýnilegri hverjum og einum.

Sjálfur hef ég áttað mig á því að djúpt í huga mínum hvílir óhagganleg sú sannfæring að eitt það mikilvægasta í lífinu sé frelsi hvers einstaklings til lífs og lima, frelsi til hamingju, frelsi til athafna og ásta. Hvers kyns kúgun og misrétti er mér sem eitur í beinum, helsi hugmyndakerfa jafnt sem hlekkjar harðstjórans.

Ekkert vekur mér þó jafn mikla óbeit og ofbeldi í hvaða mynd sem er, hvort heldur andlegt eða líkamlegt. Andúð mín á ofbeldi er í raun það sem skilgreinir minn innsta sannfæringarkjarna.

Ofbeldið gert heilagt
Myndbirtingar ofbeldis eru hvarvetna í kringum okkur. Fréttir og frásagnir af ofbeldi eru óþægilegur raunveruleiki lífsins en gerir vonandi það gagn að minnka þol okkar gagnvart valdbeitingu og misþyrmingum, enda fer ofbeldi minnkandi í samfélagi okkar og reyndar á heimsvísu líka, þrátt fyrir á stundum neikvæðan fréttaflutning.

En eitt er það sem særir mína dýpstu vitund meira en nokkuð annað og það er tilbeiðsla ofbeldis. Þegar pyntingar og dauði eru gerð að trúaratriði, réttlætt með vísun til einhverra æðri máttarvalda, með tilheyrandi myndbirtingum. Dauðadýrkun er einkamál hvers og eins, svo lengi sem hann gengur ekki á rétt annarra. En að þurfa að flagga þessum ósóma, jafnvel af stolti, slík hegðun vekur með mér viðbjóð.

Sjöfalt í yfirstærð
Öll minnumst við barnatrúarinnar með hlýhug, sakleysi bernskunnar þegar jólasveinar gefa í skóinn og jesúbarnið liggur í jötunni, táknmyndir alls hins góða í lífinu. Kannski er barnatrúin æfing þess að við getum, sem fullorðið fólk, verið sannfærð um tilvist mannúðar og ástar og réttlætis? Barnatrúna eigum við öll, með einum eða öðrum hætti, og flest þroskumst við frá henni til ábyrgs lífernis.

Lífið er stórkostlegt, ást og gleði, jafnvel sorg og mótlæti eru eldiviður reynslunnar, og börnin, þetta stórkostlega kraftaverk náttúrunnar, gefa tilverunni gildi. Við fögnum lífinu og höldum hátíðir því til heiðurs enda þarf ekki að leita lengi að táknmyndum frjósemis innanum jólatré og páskaegg.

Ein er þó sú hátíð, eða væri nær að kalla það lágtíð, þar lífið er fjærri en dauðinn er lofsunginn, píningin dásömuð og barnatrúin negld á staur.
Andaktugir lesa menn hina listilega skrifuðu passíusálma, ekki til að gleðjast yfir kveðskapnum heldur til að fagna píningunni. Stórkostleg myndlist er innblásin af þjáningum dauðastríðsins og hengd upp í helgidóminum miðjum til átrúnaðar. Sjöfalt og í yfirstærð.

Svo er sagt frá þessu í fréttum, hér fagna menn dauðanum, þar gleðjast menn yfir píningunni, þessir syngja þjáningunni lof, hinir mæra sárin og blóðið. Traðkað á dýpstu sannfæringu allra þenkjandi manna, grunngildi samfélagsins að engu höfð.

Að þjást og þola
Eilífar opinberar myndbirtingar þessarar ofbeldisdýrkunar valda mér þjáningum. Að ég sé móðgaður er vægt til orða tekið. En ég þoli þetta, ég lít undan og vona með sjálfum sér að þessu linni einn daginn. Frelsi til tjáningar er mér dýrmætt og þá um leið frelsi til að tjá aðrar skoðanir en þær sem ég tel réttar.

Því fylgir einnig frelsi til að tjá sig opinberlega, til að boða sína trú og sínar sannfæringar hverjum þeim sem heyra vill, fullorðnum einstaklingum vel að merkja. Trúboð gagnvart börnum er siðleysa eins og allir sjá.

Það er mín von að sem flestir frelsist frá því helsi sem þessi dauðadýrkun felur í sér. Að einn daginn þyki það ekki lengur sjálfsagt að fagna píningu og dauða, að birta myndir af blæðandi líkum á opinberum vettvangi, kalla það heilagt og finnast það gott.

Athugasemdir

[Margrét St Hafsteinsdóttir, 19.4.2008 kl. 22:28]

Þetta er frábær pistill hjá þér eins og alltaf.

Kvalræði Krists fyrir kristna menn þykir mörgum fallegt sem dæmi.