Brynjólfur Þorvarðsson

Þjóðkirkjan samdi illa af sér 1907 og gerði vont verra með samningunum 1997. En ríkið samdi einnig af sér, gekkst undir samning þar sem offé er greitt fyrir litlar eignir. Kirkjan hefði betur valið sænsku leiðina og væri þá núna mun betur sett, en ekki vegna þess að hún gæti "lifað af arði eigna" - það gerir sænska kirkjan ekki og sú íslenska hefði heldur aldrei getað það.

Nýlega skrifaði ég langa grein, nær væri að kalla það ritgerð, um samninga ríkis og kirkju sem endanlega voru frágengnir 1907. Þar kemur meðal annars fram að

• Þjóðkirkjan spyrðir skilyrðislaust saman eignasafnið sem afhent var 1907 og launagreiðslur sem ríkið greiðir til Biskupsstofu. Af þeim eru greidd laun biskups, presta og annarra starfsmanna.
• Þjóðkirkjan hefur reiknað út hversu mikils virði jarðirnar voru sem ríkið yfirtók 1907. Þessa útreikninga vill Þjóðkirkjan ekki birta.
• Ríkissjóður greiðir "arð" af þessum eignum. Til að standa undir arðgreiðslum þyrfti höfuðstóll að vera minnst 100 milljarðir, trúlega mun meira.
• Verðmæti jarðanna er þó ekki nema 1/10 af reiknuðum höfuðstól samkvæmt útreikningum mínum. Ríkissjóður lét svindla á sér!
• Sænska kirkjan gerði ekki jarðaskiptasamning við ríkið heldur héldu kirkjurnar jarðeignum sínum. Arður af þessum eignum stendur engan veginn undir rekstri hennar heldur valfrjáls greiðsla (1% af skattskyldum tekjum) sem innheimt er gegnum skattkerfið og stendur öllum trúfélögum til boða. Tekjur sænsku kirkjunnar eru 50% - 100% meiri en þeirra íslensku miðað við höfðatölu.

Allt í allt liggur ljóst fyrir að Þjóðkirkjan hefur fengið jarðirnar endurgreiddar margfalt síðustu 100 árin. Aðskilnaður nú þyrfti ekki að taka á nokkurn hátt tillit til þessara eigna eða núverandi samnings (sem reyndar má endurskoða einmitt á þessu ári, 15 árum eftir undirskrift).

Aðskilnaður ríkis og kirkju og sænskt fyrirkomulag sóknargjalda myndi vera hagur kirkjunnar, ríkissjóðs og landsmanna allra. Greinina alla með útreikningum og heimildarskrá er að finna á heimasíðu Vantrúar.

Mofi birti nýlega grein eftir stærðfræðinginn John Lennox þar sem hann svarar fullyrðingum Stephen Hawking um guðlaust upphaf alheims. Ekki veit ég hvað Hawking segir nánar um málið en það sem Lennox hefur að segja er óttalega ómerkilegt.

 En skoðum máli nánar:Lennox er stærðfræðingur, ekki eðlisfræðingur. Ummæli hans eru ekki fræðilegs eðlis heldur heimspekileg og trúarleg eins og berlega kemur fram í málflutningi hans. Fulllyrðingar sem hann kemur með um eðlisfræði eða alheimsfræði eru fullyrðingar áhugamanns, verulega mótaðar af fyrirfram gefinni trúarsannfæringu.En hversu marktækur er þá Lennox á sínu áhugasviðum?

 

 

Í lok ofangreindrar tilvitnunar fullyrðir Lennox um fornleifafræði - og missir algjörlega marks. Það er ekki ein einasta arða sem fornleifafræðin hefur fært okkur til sönnunar á tilvist Jesú, hvað þá að hann hafi verið birtingarmynd Guðs. En Lennox fullyrðir hvort tveggja. Hér hefur hann svo augljóslega rangt fyrir sér.

Lennox beitir einnig mannfræðilegum rökum í málflutningi sínum, í frásögn af Joseph Needham:

 

 

Þetta er furðuleg röð fullyrðinga - í fyrsta lagi var niðurstaða Needham (og vel að merkja, þetta var fyrir hálfri öld síðan) sú að það voru trúarbrögð Kínverja (Taóismi og Konfúsíanismi) sem hafi haldið aftur af þeim - ekki að kristni hafi ýtt undir í Evrópu (eins og Lennox fulllyrðir). Needham er reyndar frægur fyrir spurninguna (hvers vegna fór Evrópa fram úr Kína) en niðurstöður hans hafa ekki enst vel.

Jared Diamond hefur að mínu viti svarað "Needham spurningunni" manna best, og ekki bara fyrir Kína heldur mannkyn allt. Svarið hefur ekkert með kristni að gera - en bók hans er gríðarlega áhugaverð og ég hvet alla að kynna sér hana ("Guns, Germs and Steel", NY 1997).En Lennox fullyrðir einnig að Needham hafi komið fram með kenningu um að vísindaþróun í Evrópu sé afleiðing af trúnni á einn, skiljanlegan Guð (orðið "rational" merkir hér skiljanlegur eða skilgreinanlegur). Nú má vera að Needham hafi einhvern tímann sagt eitthvað á þessa leið en fullyrðinguna er auðvelt að hrekja með vísun til sögunnar: Annars vegar stöðnunar vísindaframþróunar í 1000 ár (400 - 1400), á meðan Kristnin réð ríkjum í Evrópu, og hins vegar stöðnun vísindaframþróunar í 1000 ár (1000 - 2000) í Íslam þar sem trú á skiljanlegan Guð er ekki minni en í Kristni.

Kína hefur á móti ekki lifað 1000 ára stöðnun í vísindaframþróun - fyrir 700 árum var Kína þróaðasta land í heimi og framfarir voru mjög hraðar. Innrás Mongóla stöðvaði þessa þróun, borgarmenning leið verulegan hnekki og efnahagur hrundi og Kína var í raun verulega skert efnahagslega næstu 500 árin. Vísindaþróun er ekki hröð við slíkar kringumstæður (Evrópa hefur svipaða afsökun fyrir sitt fyrri helming síns stöðnunarskeiðs, Íslam ekki).

Needham skrifaði fyrir hálfri öld eða meira, í dag eru Kínverjar augljóslega að geysa fram á gríðarlegum hraða, bæði efnahagslega og vísindalega. Með núverandi vexti fara Kínverjar fram úr hinum "Kristna" heimi áður en okkar ævi er öll og hafa þar með afsannað eina ferðina enn að trúarbrögð hafa ekker með málið að gera.

Fullyrðingar Lennox eru því nánast tóm tjara - og ekki verður séð að han hafi mikinn skilning á því sem hann tjáir sig um á sviði fornleifafræði, sagnfræði eða mannfræði. Skyldi hann vita meira í eðlisfræði eða alheimsfræðum?

 

Merkingarfræðileg markleysa

 

Nú veit ég ekki hvort Hawking hafi sagt að eðlisfræðilögmál skýri alheminn til fullnustu. Mér þykir ólíklegt að hann hafi tekið svo stórt upp í sig. En það er ekki heldur rétt hjá Lennox að eðlisfræðlilögmál séu bara lýsing á atburðarás. Kenningar Einsteins og lögmál leidd út frá þeim eru t.d. mjög ákveðnar lýsingar á eðli heimsins - og út frá þeim má bæði skýra og spá fyrir um atburðarás. Slíka lýsingu á eðli heimsins er ekki að finna í trúarbrögðum eða "frumstæðari" vísindakenningum.

 

Þekkingarfræðileg hringavitleysa

Lennox kemur með athyglisverða skilgreiningu á sannleikanum, skoðum það nánar:

 

 

Það virðist sem Lennox sé að vísa til þróunarkenningarinnar þegar hann talar um tilviljanakennda samröðun sameinda, afleiðing blindrar atburðarrásar. Það er algengur misskilningur að niðurstöður þróunar séu tilviljanakenndar þótt þróun vissulega byggi á tilviljanakenndum atburðum.

En Lennox virðist meina að þróaður heili (öfugt við skapaðan) hafi ekki getu til að þekkja sannleikann. Hér gæti hann verið að meina tvennt: rökfræðilegan sannleika eða "rétta" þekkingu, þ.e. þekkingu sem samsvaraði raunveruleikanum.

En rökfræði er mekanísk eins og Alan Turing sannaði fyrir 90 árum - sannleiksgildi röksetninga hefur ekkert með hugsun að gera, tölvur fara létt með að finna sannleikann eftir hreinum mekanískum leiðum.

Um sannleiksgildi fullyrðinga um raunheiminn er það að segja að sannleiksgildið ræðst auðvitað af því hversu "rétt" fullyrðingin er. Þar sem raunheimar, t.d. eðlisfræði, er afleiðing sömu ferla og hafa þróað heilann þá er einmitt mjög rökrétt að ætla að þróaður heili geti þekkt sannleikann um raunheima. Við ættum einmitt að óttast hæfileika hins skapaða heila til að þekkja mun á eigin innri starfsemi og hinum ytri raunveruleika, enda væru þessir tveir þættir afleiðingar gjörólíkra ferla.

Nema auðvitað að maður gefi sér að alheimurinn sé einnig skapaður. Þá stenst auðvitað fullyrðing Lennox: Ef alheimurinn og allt í honum er skapað, NEMA mannsheilinn, þá gætum við ekki treyst mannsheilanum. En svona röksemdafærsla er kallað að fara í hringi.

 

Skýringarfræðilegur misskilningur

Lennox, eins og svo margir aðrir trúmenn, virðast halda að Guð sé skýring á tilurð heimsins. Lennox segir þetta beinum orðum í tilvitnun hér að ofan, um útskýringar: Eðlisfræðin getur aðeins skýrt svo og svo mikið en ef við viljum skýra allan heiminn þá verðum við að hafa Guð sem skapara.

Misskilningurinn felst auðvitað í því að hér sé komin skýring. Alheimsfræðin, samspil eðlisfræði, stjarnfræði og annarra vísinda, leitast við að skýra heiminn eins og við sjáum hann. Heimurinn er flókinn en við skiljum hann betur og betur og komumst sífellt nær því takmarki að skilja hann til fullnustu.

Sumt munum við kannski aldrei skilja, m.a. hvað hugsanlega gerðist við upphaf alheimsins (þótt við höfum þokkalega góða mynd af atburðarrásinni stuttu eftir upphafið). Skilningi okkar er ábótavant og það má vel vera að við höfum ekki hæfileikann til að skilja upphafið, vegna takmarkana í heila okkar.

En guðstrúarmenn setja fram skýringu á því sem við skiljum ekki og segja: Sko, þetta er einfalt, það var bara Guð sem sá um þetta! En þessi Guðs-skýring er miklu flóknari en vandamálið! Ef Guð hefur skapað alheiminn þá er Guð miklu flóknari en alheimurinn. Ef Guð er skiljanlegur (eins og Lennox fullyrðir, hann segir beinlínis að það sé forsenda Kristni að við skiljum Guð og hönnum hans) þá hlýtur Guð að fylgja einhverjum þeim reglum sem við sjáum gilda um allan alheim - t.d. að atburðir þurfa allt í senn, tíma, rúm og orku. Guð getur ekki byrjað sköpunarverkið án þess að vera sjálfur til staðar í einhvers konar tilvist sem er miklu flóknari en það sem hann ætlar að skapa.

 

Ófyrirséð frelsissvipting

Lennox, eins og svo margir skoðanabræðra hans, halda því gjarnan fram að ekkert geti gerst án orsaka. Mofi endurtekur þetta reglulega. "Some agency must have been involved." fullyrðir Lennox og notar billjarðkúlur sem dæmi: Hvernig kúlan hreyfir sig skýrist af lögmálum Newtons en af hverju hún lagði af stað skýrist aðeins af einhverri ytri orsök.

En ófyrirséð hjá Lennox (og Mofa) eru þeir þar með búnir að kaupa newtonska nauðhyggju - allt á sér orsök, ekkert gerist án orsaka. En í nauðhyggnum heimi er frjáls vilji ekki möguleiki! Mofi hefur nýlega gert mikið úr tilvist frjáls vilja, hann skýrir tilvist hins vonda, illskunnar, í heiminum með einhvers konar kaupsamningi Guðs og manna um illsku fyrir frelsi.

Það er ekki hægt að kalla til einhvers konar guðlegan frelsis-hæfileika sem lausn. Frjáls vilji er orsakalaus atburður - annars er niðurstaðan ekki frjáls, hún er nauðhyggin, hún er bundin atburðarrás orsaka og afleiðinga. Krafan um frjálsan vilja knýr á um orsakalausa atburði. Eitt getur ekki verið til án hins.Þeir Lennox og Mofi geta ekki bæði átt kökuna og étið hana!

 

Rökfræðilegur ruglingur

Lennox, og Mofi, skoða heiminn í kringum sig og komast að þeirri niðurstöðu að mannleg sköpun og uppruni líffræðilegra kerfa hljóti að vera af sama meiði. Þetta er fullkomlega eðlileg ályktun og að mínu viti einnig fullkomlega rétt ályktun.

En þeir telja báðir að mannleg sköpun sé á einhvern hátt guðleg " - but the task of development and creation needed the genius of Whittle as its agent." segir Lennox og hvort sem hann notar orðið "genius" í upphaflegri merkingu eða ekki þá gerir hann augljóslega ráð fyrir sköpunarhæfileika sem liggur utan þess sviðs sem eðlisfræði eða önnur vísindi ná til - einhvers konar yfirskilvitlegs, guðlegs, sköpunarkrafts.

En jarðbundnari einstaklingur gæti snúið dæminu við og sagt sem svo: Náttúran hefur skapað sinn margbreytileika með náttúrulegum, vísindalega skýranlegum hætti. Skyldi mannleg sköpunargáfa ekki vera skýranleg með sama hætti? Og jú, auðvitað er hún það. Kenningin um þróun tegunda felur í sér einfaldan mekanísma sköpunar sem getur allt eins starfað í mannsheilanum eins og annars staðar í lífheimum.

Þessi mekanismi er vel skýrður og margprófaður og reynist vera mun öflugri en menn áttu von á. Vísindamenn hafa gaman að tilraunum og þróunarfræðilegar tilraunir eru í gangi um allan heim og skila stanslaust nýjum niðurstöðum sem allar benda í sömu átt: Bæði lífkerfi og "hugkerfi" láta smíða sig með þessum sama mekanísma.

Þeir Lennox og Mofi virðast reyndar einnig gera ráð fyrir því að það þurfi meðvitund til að skapa. Á yfirborðinu virkar þetta rökrétt, en í rauninni er þessu ekki þannig farið eins og allir sjá ef þeir hugsa sig um. Meðvitundin þvingar aldrei fram lausnir, meðvitundin skapar ekki neitt. Hún kallar á undirliggjandi kerfi, hún bíður eftir hugmyndum - og stundum bíður meðvitundin án árangurs. En lausnir geta sprottið upp hvenær sem er og hinn mesti sköpunarkraftur leysist einmitt úr læðingin á meðan meðvitundin er hvað mest fjarverandi: Í draumum.

Snorri í Betel heldur að risaeðlurnar hafi dáið út fyrir 160 milljónum ára, samkvæmt síðustu bloggfærslu hans. Eins og allir aðrir vita þá er hið rétta að þær dóu út fyrir um 65 milljónum ára.

Nauðvörn margra trúmanna er að væna trúleysingja um trú. Nýlegar umræður hjá Kristni Theódórssyni og Svani Sigurbjörnssyni hafa snúist um Gödel og tilraunir trúmanna til að nota kenningar hans sem sönnun fyrir því að allar heimsmyndir, líka hin trúlausa, byggi á trú.

Að sanna og sannreyna

Ef við tökum eðlisfræðikenningu sem dæmi, t.d. kenningu Newton um aðdráttarafl, þá er hægt að skoða hana á marga mismunandi vegu - það má sannreyna hana á ýmsa vegu og það má sanna ýmsa þætti hennar.

Newton þróaði sjálfur nýja tegund stærðfræði til að geta sannreynt kenningar sínar. Það var í sjálfu sér auðvelt að benda á hvers vegna aðdráttaraflið minnkar í hlutfalli við fjarlægðina í öðru veldi: Flestir eðlisfræðingar voru sammála um að þannig hegði orkusvið sér, þau dreifast eins og um yfirborð kúlu sé að ræða og yfirborð kúlu stækkar (krafturinn dreifist) í hlutfalli við radíus í öðru veldi.

En Newton þurfti að sannreyna að þetta ætti einnig við um mælda hreyfingu hnattanna. Hann þurfti sem sagt að setja hreyfingar t.d. tungls og jarðar í samhengi hvor við aðra og sýna að massi þeirra ásamt hreyfingu stæðist kenninguna.

Sú stærðfræði sem Newton notaði var þróuð út frá evklíðskri stærðfræði en hún er einmitt gott dæmi um gödelskt, opið, frumsendukerfi. Án frumsendunnar um að tvær samhliða línur snertist aldrei er ekki hægt að sanna evklíðska flatarmálsfræði; og frumsenduna er ekki hægt að leiða út frá öðrum frumsendum evklíðskrar flatarmálsfræði.

Newton leiddi sína stærðfræði út frá sömu frumsendum og enn erum við með opið gödelskt frumsendukerfi. Hann notaði síðan stærðfræðina til að sannreyna eðlisfræðikenninguna. Engar kenningar verða "sannaðar", en þær má sannreyna aftur og aftur.

Þar sem kenningar um raunheima verða ekki sannaðar þá eru engar slíkar kenningar gjaldgengar sem opin (eða lokuð) frumsendukerfi. Setning Gödel á því aldrei við um t.d. kenningar í líffræði. Hins vegar er vel hægt að segja (og flestir myndu fallast á) að kenningar í líffræði nýta sér kenningar úr öðrum fræðigreinum, og að margar þessara kenninga nýta sér stærðfræðileg frumsendukerfi.

Það er t.d. skemmtilegt að Einstein þurfti að hafna evklíðskri flatarmálsfræði til að geta sannað afstæðiskenninguna, evklíðska frumsendukerfið reyndist nefnilega ekki lýsa raunheimi með réttum hætti (frumsendan um að tvær samhliða línur snertist aldrei er röng).

En allar kenningar innan vísinda eru sannreynanlegar með ákveðnum hætti, það sem við köllum vísindalega aðferðafræði.

Raunveruleikinn

Raunveruleikinn er sannreynanlegur eftir mörgum mismunandi aðferðum. Ég get leitt að því vísindaleg rök að veggurinn fyrir framan mig sé til, út frá burðarfræði, ljósfræði, varmafræði osfrv. Ég get líka bara gengið beint á hann og sannreynt tilvist hans með þeim hætti.

En raunveruleikinn er aldrei sannanlegur. Sannanir gilda bara um manngerðar kenningar, og þá aðeins um þær sem gilda innan frumsemdukerfa sem eru röklega uppbyggð og samkvæm sjálfum sér. Kenning sem er sönnuð innan slíks kerfis verður að frumsendu í kerfinu.

Það eru sem sagt engar frumsendur í hinum ytri raunveruleika, aðeins sannreynanlegar kenningar og sannreynanleg fyrirbæri. Það útilokar auðvitað ekki að til séu ósannreynanleg fyrirbæri. Á hinn bóginn getur ósannreynanleg fullyrðing aldrei orðið að kenningu. Slíkar fullyrðingar köllum við fantasíur.

Ósannreynanleg fyrirbæri gætu sem sagt verið til en tilvist þeirra væri þá algjörlega án snertingar við okkar raunveruleika. Allar fullyrðingar um ósannreynanleg fyrirbæri eru því fantasíur.

Heimsmynd sem gengur út frá tilvist ósannreynanlegra fyrirbæra er því fantasíuheimsmynd. Sá sem aðhyllist slíka heimsmynd getur aldrei sannað eða sannreynt hana og neyðist því til að trúa. Slík heimsmynd hefur "frumsendur" sem eru ekki aðeins ósannanlegar, þær eru ósannreynanlegar. Heimsmynd af þessu tagi á ekkert skylt við ófullkomleikasetningu Gödels, ekkert af skilyrðum þeirrar setningar eru uppfyllt.

Heimsmynd sem gengur ekki út frá tilvist ósannreynanlegra fyrirbæra fullnægir kröfum um innra samræmi. Slík heimsmynd krefst ekki trúar, allt sem í henni felst er sannreynanlegt. Heimsmyndin hefur engar frumsendur aðrar en þær sem tilheyra röklega samkvæmum frumsendukerfum (stærðfræði, rökfræði), en hún hefur aragrúa forsendna, kenninga, sem hver um sig er sannreynanleg og í innra röklegu samhengi við aðrar forsendur og kenningar.

Af hverju er Gödel mikilvægur?

Heimspekilega er litið svo á að raunveruleikinn sé lokaður og rökrétt uppbyggður, samkvæmur sjálfum sér. Þessi heimspekilega afstaða hefur gert það að verkum að margir heimspekingar eiga erfitt með að samþykkja skammtafræðileg áhrif sem raunveruleg - þeir vilja margir halda í að skammtafræðin fjalli um sýndarfyrirbæri, sé nánar að gáð muni leynist að baki þeirra hefðbundin, en ósköp smágerð, newtonsk eðlisfræði.

Í mínum huga, og margra annarra, er þetta ekki réttur skilningur. Raunheimurinn gæti vel verið rökréttur og samkvæmur sjálfum sér jafnvel þótt skammtafræðin sé raunveruleg. Hin innri rök raunheima væru þá að vísu ekki alltaf þau sömu og hin manngerða rökfræði ætlast til.

Í lok 19. og byrjun 20. aldar virðast margir heimspekingar hafa viljað heimfæra "fullkomnun" raunheima yfir á stærðfræðina, bak við slíka hugsun liggur kannski sú sannfæring að stærðfræðin geri meira en lýsa raunheimum - hún sé beinlínis byggingarefni raunheima. Ef raunheimar eru sjálfum sér nógir, röklega uppbyggðir, samkvæmir sjálfum sér, og allar forsendur (kenningar) þannig að hægt er að leiða þær röklega út frá öðrum kenningum, þá ætti stærðfræðin helst að vera þannig líka.

Það sem Gödel í raun sannaði er að stærðfræðin er takmörkuð, hún á sér ekki sjálfstæða tilvist utan raunheima. Margar nauðsynlegar frumsendur stærðfræðinnar eru raunveruleg fyrirbæri, sannreynanleg í raunheimum en ekki sannanleg stærðfræðilega.

Frumsendan hjá Evklíð, um að tvær samsíða línur snertast aldrei, er fengin beint úr raunheimum og hefur verið sannreynanleg mjög lengi. Einstein grunaði að hún væri engu að síður röng, við þyrftum einfaldlega stærri mælikvarða til að sannreyna að svo væri. Grunsemdir Einsteins hafa seinna verið staðfestar, í raunheimum er það svo að tvær samsíða línur geta snert hvor aðra.

Trú vs. trúleysi

I) Nafnorðið trú eitt og sér hefur ákveðna merkingu í hugum fólks, merkingu sem má lýsa með því sem ég nefndi áður: Heimsmynd sem gefur sér ósannreynanlegar frumsendur krefst trúar. Trú er þá sú sannfæring að ósannreynanlegar frumsendur séu hluti af raunveruleikanum. Trú er því aldrei hægt að rökstyðja eða sannreyna.

II) Auðvitað er orðið trú notað í víðari merkingu, sem nafnorð í samsetningum á borð við "það er trúa mín" eða "ég hef trú á" er ljóst að orðið hefur ekki sömu merkingu og í I hér að ofan.

III) Sögnin að trúa er einnig notuð í víðari merkingu, ég get t.d. vel sagst trúa því að flestir fullorðnir íslendingar séu læsir (sannreynanlegt) án þess að ég sé að lýsa yfir trú skv. skilgreiningu I.

Orðið trúleysi er skilgreint út frá orðinu trú og þá eingöngu í merkingu I. Sá sem er trúlaus hefur heimsmynd sem ekki krefst trúar. Heimsmynd hans er samansett af sannreynanlegum kenningum og forsendum.

Flest höfum við einnig sannfæringar sem mynda hluta af heimsmynd okkar. Sannfæring mætti skilgreina sem svo að við teljum víst að ákveðnar forsendur séu réttar, án þess að við höfum sannreynt þær. Munurinn á hinum trúlausa og hinum trúaða er hér að hinn trúlausi getur verið sannfærður um tilteknar sannreynanlegar forsendur, jafnvel þótt hann sannreyni þær ekki sjálfur - hann tekur þær trúanlegar. Um leið er hann reiðubúinn til að breyta skoðun sinni í ljósi reynslunnar.

Sá trúaði hefur einnig sínar sannfæringar, margar hverjar þær sömu og sá trúlausi. En sá trúaði hefur einnig sannfæringar um frumsendur sem hann veit að eru ósannreynanlegar. Hann telur ekki aðeins að frumsendurnar séu trúlegar, að þær séu sannreynanlegar, þvert á móti trúir hann á að þær séu réttar. Reynslan muni ekki skera þar um.

Þetta er af Wikipedia:

Amen's work has been criticized by doctors. Neurologist Michael Greicius, who runs the Stanford University memory clinic, said "SPECT scans are not sufficiently sensitive or specific to be useful in the diagnosis of Alzheimer Disease...The PBS airing of Amen's program provides a stamp of scientific validity to work which has no scientific validity."[2] In 2005, on Quackwatch.org,[3] a nonprofit that investigates health-related frauds, myths, fads and fallacies, Dr. Harriet Hall, a retired family physician, outlined some concerns: "Amen's recommendations defy science, common sense and logic. I feel much worse about him now than I did when I wrote the piece because I went back and looked at his Web site again, and I'm just appalled by some of the things that are on it now. He's selling vitamin supplements and he's selling his own line of products. He's turned into big business." According to its Web site, Amen Clinics charges $3,250 for a "comprehensive evaluation," which includes the patient's history, two SPECT scans, a physician consultation, and a 30-minute treatment follow-up appointment. Follow-up scans after treatment are $795 each

Greinin um kaffidrykkjuna hefur farið víða, mogginn birtir hana sjálfsagt órýnda annars staðar frá. Glæpurinn er því ekki bara þeirra. Hins vegar má benda á að hér í Danmörku er það Berlnske Tidende sem birtir fréttina og í Bretlandi er það Daily Mail. Ef mogginn vill vera í þessum klassa þá mega þeir það!

Það er nokkuð ljóst eftir lestur greinarinnar á Daily Mail að þetta er ekki mjög vísindalegt og samhengið milli SPECT myndanna og kaffidrykkju/reykinga/áfengisneyslu/alsheimers er tekið úr lausu lofti. Einnig er augljóst af greininni í Daily Mail að hér er verið að auglýsa bók eftir þennan Amen, greinin hefur sem sagt þann tilgang að hræða fólk til að kaupa bókina! Núna þegar hinn ríkisstyrkti moggi hefur sinnt söluhlutverki sínu hér á landi getur hinn ríkisrekni bóksali Eymundsson flýtt sér að stilla bókinni upp í gluggann.

	Kaffi skaðar heilann
Ábyrgðarmaður færslu Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt